معرفی معدن زغال سنگ طالو
معدن زغال سنگ طالو در 25 کیلومتری شمال شرق دامغان و 5 کیلومتری روستای طاق قرار دارد.
این معدن با وسعت 35 کیلومتر مربع دارای پروانه بهره برداری با 100 هزار تن ذخیره قطعی، 500 هزار تن ذخیره احتمالی می باشد.
زغال سنگمعدن طالو از هر دو نوع کک شو و حرارتی می باشد و بر اساس آنالیزهای گرفته شده تا کنون زغال سنگ موجود در این معدن با خاکستر پایین و کیفیت مطلوب است.
این محدوده در حوضه زغال خیز البرز شرقی و سازندهای شمشک و دلیچای و سازند آهکی لار واقع میباشد.
رسوبات چند رخساره ای از نوع قاره ای، دریایی و دریاکناری به طور متناوب جایگزین یکدیگر شده اند که این مجموعه رسوبات سازند شمشک نام دارد و از نظر لیتولوژی شامل ماسه سنگ کوارتزی متمایل به سفید، ساب گریوک های خاکستری سبز با میان لایه ای از شیل زغالدار، ماسه سنگ های سری زغالدار شامل شیل و آرژیلیت با تناوب های زغال سنگی و زغال سنگ قابل استخراج است.
منطقه طالو کاملا تکتونیکی بوده و تحت تاثیر دو گسل بزرگ شمال دامغان و گسل آستانه قرار گرفته است. از نظر تکتونیکی و چین خوردگی معدن طالو را میتوان به سه بخش شرقی (شورستان)، مرکزی (جلگه)، غربی (پلنگدره ) تقسیم نمود.
شورستان کمتر تحت تاثیر تکتونیک بوده و لایه های زغال سنگ یکنواختی و ثبات بیشتری داشته و بیشتر تاسیسات اصلی در جنوب این بخش احداث شده است.
بخش مرکزی یا جلگه به دلیل وجود شکستگی های زیاد و وضعیت نامطلوب توپوگرافی و تکتونیزه بودن کارهای استخراجی با مشکلات زیادی مواجه است اما زغال آن از نوع کک شو با کیفیت مطلوب میباشد.
در بخش غربی یا پلنگ دره زغال سنگ از نوع حرارتی و با کیفیت می باشد.
شیب لایه های زغال سنگ غالبا بین 60 تا 80 درجه است.
استخراج به طریق زیرزمینی و با حفر اوکلون و تونل های افقی است. پیشروی در تونل هایی که سنگ سخت و مقاوم دارند با چالزنی و آتشباری انجام می گیرد.
روش مدنظر برای استخراج روش کندن و آکندن یا (cut & fill) میباشد. این روش یک روش بانگهداری برای کانسارهای پرشیب تحت شرایط نامناسب کمرها و یا ماده معدنی افقی با ضخامت زیاد مورد استفاده قرار می گیرد هر چه شیب بیشتر باشد نتایج مطلوب تر است.
این روش به صورت بالادستی و پایین دستی بکار گرفته می شود که طی آن برش هایی از ماده معدنی جدا شده و به جای آن مواد پرکننده ریخته می شود.
سیستم نگهداری تونل ها با ستون و کلاهک چوبی و لارده گذاری انجام می گیرد. تهویه تونل ها به صورت طبیعی با حفر دویل یا با استفاده از ونتیلاتور انجام می گیرد.
همزمان با پیشروی درون تونل ها ریل گذاری می شود و با استفاده از واگن به کمک وینچ زغال و باطله به بیرون انتقال داده می شود.
زمین شناسی محدوده
در شمال محدودهی طالو واحدهای سنگچینهای پالئوزوئیک مشتمل بر سازندهای خوشییلاق و پادها به واسطهی گسلهی تراستی بسیار شاخص بر روی سازند شمشک به سن ژوراسیک زیرین-میانی رانده میشوند. در اثر این راندگی در جبهه راندگی چینخوردگیهایی زیادی به وقوع میپیوندد. همچنین ایجاد گسلههای راستالغز از مظاهر این تراست شدگی است. در جنوب تا خاور منطقه نیز سازند لار با راندگی بر روی سازندهای شمشک و دلیچای با ایجاد ساختارهای مشابه سیمای این بخش را دگرگون میسازد. در اثر این راندگیها در شمال و جنوب منطقه زون برشیای به واسطهی عملکرد دو گسلهی امتداد لغز در باختر منطقه ایجاد میشود که حاصل آن تغییر روند لایههای رسوبی زغالدار سازند شمشک در بخش پلنگدره میگردد. بخش مرکزی و خاوری جلگه نیز تحت تاثیر شدید زون برشی بوده است و طبقات رسوبی آن از روند خاصی پیروی نمینمایند. ادامهی زون برشی به سمت خاور، توسط گسله راستالغز راست بر کوه کلهقندی که از دو گسلهی زون برشی قدیم تر است، تحت تاثیر قرار میگیرد و با قطع مسیر آن مانع از اثر این دو گسله در خاور منطقه مطالعاتی میگردد به طوریکه روند تقریبی باختری- خاوری در بخش شورستان حفظ میشود که البته از روند عمومی لایههای چینهسنگی منطقه نیز پیروی مینماید. سازند شمشک در این محدوده به سه بخش قابل تقسیم است. بخش اول از نظر محیط رسوبی دریایی است و فاقد ذخایر زغالسنگی است. بخش دوم که در محیط مردابی- ساحلی تشکیل شده است دارای ذخایر قابل توجه زغالسنگ میباشد که در گذشته و حال کار استخراج و اکتشاف زغالسنگ بر روی آن انجام گرفته است. بخش سوم نیز از نظر محیط رسوبی دارای تناوب محیطهای دریایی و مردابی است و ذخایر زغالسنگی نیز در بخش غیر دریایی دارد.
- سازند شمشک، بخش شیلی
این بخش از سازند شمشک در گسترهی بخش شمالی این سازند در منطقه و در مجاورت راندگی شمال طالو قرار دارد. از نظر سنگشناسی از شیلهای خاکستری تا خاکستری متمایل به سبز به همراه میان لایههایی از سیلت سنگهای بسیار نازک لایه تا نازک لایهی واجد سیمان آهکی تشکیل یافته است. در شمال تا شمال خاوری منطقه این بخش با همبری از نوع راندگی در زیر سازند خوشییلاق قرار دارد. با این حال در شمال باختری منطقهی مطالعاتی به واسطهی لایهی قرمز رنگ بر روی سازند الیکا قرار دارد. مرز بالایی آن با بخش ماسهسنگی سازند شمشک به طور همشیب گزارش میشود.
- سازند شمشک، بخش تناوب ماسهسنگ و شیل
این بخش از سازند شمشک گسترش وسیعی در منطقهی مطالعاتی دارد. از نظر سنگشناسی از تناوب ماسهسنگهای خاکستری متوسط تا ضخیم لایه، ماسهسنگ کوارتزی و شیل خاکستری به همراه رگهها و رگچههایی از زغالسنگ و شیلهای زغالی تشکیل شده است. ضخامت رگههای مذکور از 10 تا 100 سانتیمتر اغلب متغیر است. نهشتههای این بخش که به خوبی خصوصیات رسوبات قارهای (مردابی- باتلاقی) را نشان میدهند بر روی رسوبات بخش شیلی قرار دارند. طبقات بخش بالایی واجد کنکرسیونها و گرهکهای سیلیسی-لیمونیتی است که در باختر سایت و در محدودهی بخش شورستان و جلگه به وضوح مشاهده میشود. بر روی تناوب ماسهسنگ- شیلی مذکور بخش سوم سازند شمشک قرار دارد که به سبب داشتن فسیلهای دریایی و رگههای زغالسنگ در تناوب آن شاخص است. در حال حاضر استخراج و اکتشاف بر روی ذخایر این بخش در شورستان و جلگه در حال انجام است..
- سازند شمشک، بخش شیل- سیلتسنگ
این بخش از سازند شمشک از نظر سنگشناسی از تناوب شیلهای خاکستری، خاکستری متمایل به سبز و سبز رنگ و سیلتسنگهای آهکی نازک تا بسیار نازک لایه تشکیل شده است. وجود فسیلهای فراوانی از بلمنیت در ابتدای این بخش و لایههای زغالدار در طبقات انتهایی این بخش شرایط نهشت رسوبات را به وضوح نمایان میسازند. در بالاترین طبقات این بخش از سازند شمشک افقهای قابل استخراجی از زغالسنگ وجود دارد. سازند دلیچای با ناپیوستگی بر روی این بخش قرار دارد.
1402/09/12




